Gervigreind hefur á síðustu árum þróast í að verða ómissandi hluti af daglegu lífi og vinnuumhverfi. Með tilkomu stórra tungumálalíkana (e. Large Language Models – LLM) eins og ChatGPT frá OpenAI og Microsoft Copilot hefur möguleikinn á sjálfvirkri greiningu, samantekt og aðstoð í textavinnslu aukist verulega. 

Aðrar þekktar gervigreindarlausnir eru:  

Almenn tungumálalíkön (LLM) byggja hver á sínum eigin grunni. Þessi  LLM kerfi geta svarað spurningum, útskýrt flókin hugtök, samið texta og aðstoðað við skapandi verkefni.  

Þó að slík LLM kerfi séu mjög öflug og aðgengileg, þá eru þau í grunninn tiltölulega „óháð“ og vinna ekki beint með öðrum kerfum nema þau séu tengd sérstaklega í gegnum API eða viðbætur. Þetta þýðir að þau hafa takmarkaða samþættingu við daglegt vinnuflæði, eins og þau sem eiga sér stað í Microsoft 365 umhverfi, nema sérstök uppsetning hafi verið gerð. 

Copilot er byggður á sama LLM líkani og ChatGPT, en það sem aðgreinir Copilot er djúp samþætting við Microsoft 365 vörur eins og Word, Excel, Outlook og Teams. Copilot getur nýtt sér gagnasöfn úr skýjaumhverfinu (eins og SharePoint, OneDrive og Outlook) og veitt notandanum samhengi og innsýn út frá eigin gögnum.  

Til dæmis getur Copilot búið til drög að skjali út frá fundargögnum í Teams, dregið saman póstsamskipti í Outlook eða framkvæmt greiningu í Excel með fyrirliggjandi gögnum. 

Stærsti munurinn á þessum tveimur lausnum liggur í samþættingu (e. integration). Þar sem ChatGPT er öflugur alhliða „spjallfélagi“, þá er Copilot hannaður sem vinnufélagi innan ákveðins vistkerfis – með fulla aðgangsstýrða samþættingu við gögn og skjöl notandans. Þetta gerir Copilot að sterkari lausn í daglegri skrifstofuvinnu þar sem samhengi skiptir máli og sjálfvirkni byggir á raunverulegum gögnum innan fyrirtækisins. 

Áætlað er að virkja Copilot í skýjageirum Umbru, en  miðað er við að ríkisaðilar þurfi að vera komnir inn í þriðja áfanga skýjavegferðar til að svo verði. Sá áfangi felur í sér möguleika á gagnaflokkun ríkisins og er það forsenda fyrir því að hægt sé að tryggja takmörkun á aðgengi Copilot að gögnum ríkisaðila og hjálpa þannig til við að bæta gæði upplýsinga í mállíkaninu. 

Staðfest hefur verið að Copilot muni geta nýst á íslenskum gögnum upp úr 1. júlí 2025, en til að ríkisaðilar geti nýtt sér hann þarf þó enn að virkja lausnina og hanna af Umbru. 

Líklegt er að fyrstu ríkisaðilar gætu farið að nýta sér Copilot með haustinu 2025. 

Gervigreindar „vinnufélaginn“  Copilot var fyrst kynntur til sögunnar af Microsoft þann 7. febrúar 2023 , fyrst um sinn í gegnum Bing leitarvélina og var þá í hlutverki spjallmennis sem var kallað Bing Chat.  

Í mars 2023 tilkynnti Microsoft síðan Copilot sem þeir sögðust ætla að tengja við flest öll sín forrit og lausnir með tíð og tíma og kynntu þeir verðskrá í júlí sama ár, en með þeim takmörkunum að kaupendur þyrftu að kaupa að lágmarki 300 leyfi.  

Það var svo ekki fyrr en í nóvember 2023 sem Copilot Pro var kynntur sem viðbót við Office hugbúnað og í janúar 2024 þar sem hann gat raunverulega farið að aðstoða við gerð skjala og tengda hluti. 

Það er ljóst að Microsoft Copilot er enn í mikilli þróun og ekki útséð enn sem komið er hvernig lausnin mun geta nýst notendum að fullu. Má þar nefna sérstaklega að Copilot fyrir Office skilur ekki íslensku og því eru enn takmörkuð not fyrir hann sem aðstoðaraðila. Það er þó von á því að íslenskan muni bætast við í júní 2025. 

Á ráðstefnu Microsoft 27. febrúar 2024 á Grand hótel lögðu þáverandi forseti Íslands, hr. Guðni Th. Jóhannson, og Lilja Dögg Alfreðsdóttir, menningar- og viðskiptaráðherra, lóð sín á vogarskálarnar þegar þau skoruðu á Microsoft að leggja áherslu á að virkja íslensku í Copilot.  

Á sömu ráðstefnu kom svo líka fram að hálfu Microsoft að þeir staðfesta að Copilot er enn í það mikilli þróun að það er óráðlegt fyrir stærri rekstraraðila, og sér í lagi ríkisaðila, að treysta um of á Copilot á þessum tíma, en jafnframt mæltu þeir með því að undirbúa vel jarðveginn fyrir framtíðina. 

Það er einmitt það sem Umbra er að vinna að þessa stundina og vonumst við til að geta fært ykkur frekari fréttir á komandi mánuðum. 

Einhverjir ríkisaðilar hafa sýnt áhuga á Copilot Studio lausninni, en það er í raun þróunarumhverfi, á svipaðan hátt og Visual Studio, þar sem kunnáttufólk getur útbúið sinn eigin Copilot (chatbot/agent) sem vísar í eigið gagnasett sem getur verið geymt á hinum og þessum stöðum, hugsanlega á SharePoint og þá er hugsanlega hægt að byggja ofan á þau gögn sem tilheyra viðeigandi ríkisaðila. 

Kostnaður við slíkt leyfi er um 364.000 kr. á ári, miðað við verðlag í júní 2024.  

Ef ríkisaðili hefur áhuga á því að skoða þessa lausn nánar þá er hægt að hafa samband við leyfisumsýslu Umbru og/eða rekstraraðila skýjageira.  

Þó að ofantalin lausn sé aðgengileg, þá fylgir einnig Copilot Studio með Copilot notendaleyfi, en sú lausn gerir notendum kleyft að búa til sinn eigin sérsniðna Copilot um ákveðin málefni, en sá yrði aðeins opinn innan skýjageira.